Hoe gedrag onzekerheid maskeert Een stoere jongen van 14 wandelde mijn praktijk binnen. Hij was aan de late kant en deed hier ietwat nonchalant over. Dat wordt wat, dacht ik bij mezelf… Zijn ouders hadden hem naar mij gestuurd, omdat zijn cijfers naar beneden gingen en huiswerkbegeleiding niet het gewenste effect had. Nadat ik een kopje thee voor de jongeman had ingeschonken, vroeg ik hem waarom hij bij mij was gekomen. “Dat moest van mijn ouders.” Aha, daar hebben we er weer eentje. Ouders die het beste met hun kind voor hebben en een oplossing verzinnen voor zijn ‘probleem’. Maar wat ervaarde deze jongen als zijn probleem? “Mijn cijfers zijn sinds dit jaar veel meer naar beneden gegaan.” Hmm, sinds dit jaar? Wat is er dan veranderd, vroeg ik mij af. P: Ik ben best wel een drukke jongen en ik vind het leuk om grapjes te maken. Soms dan geef ik een antwoord op de vraag van een docent, maar dan begint iedereen te lachen. Ze denken dan dat ik een grapje maakte, maar het was helemaal niet grappig bedoeld. Dan ben ik bang dat ze me uitlachen. Ik vroeg P hoe dit voor hem was. P: Ik vind dat heel naar, dan voel ik me echt dom. Dus als de docent mij nu wat vraagt, dan maak ik bewust een grapje, zodat ik weet dat de kinderen om mijn grapje lachen en mij niet uitlachen. Aha, dus de lolbroek van de klas is eigenlijk bang dat hij wordt uitgelachen. Wat een knappe oplossing van hem om bewust grapjes te maken, zodat hij zichzelf beschermt tegen het nare gevoel van uitgelachen worden. P: Op toetsen weet ik soms niet wat ik moet invullen, dan doe ik maar wat. Ik ben altijd heel zenuwachtig voor een toets, want mijn vrienden doen het altijd veel beter. Ik doe dan net alsof ik helemaal niet heb geleerd of niet mijn best heb gedaan. Als ik dan een slecht cijfer heb, komt het door mijn slechte werkhouding en niet omdat ik dom ben. Tjonge, deze jongen heeft zichzelf in twee jaar op de middelbare school een heleboel aangeleerd om zichzelf te beschermen tegen het vervelende gevoel van falen. Hij vergelijkt zich continu met anderen en doet zich daarom anders voor dan hij in werkelijkheid is of wil zijn. P is niet de enige. Veel kinderen beschermen zichzelf tegen nare gevoelens, door bepaald gedrag te vertonen. Zo gedraagt P zich als de luie lolbroek die niet wil leren, omdat hij bang is om fouten te maken. Hij is niet lui, hij is onzeker. Leerkrachten, ouders en medestudenten behandelen hem zoals hij zichzelf voordoet. Door die buitenste beschermlaag eraf te halen, heeft P zelf ontdekt waar zijn gedrag en lagere cijfers vandaan komen. Hij is zich bewust van zijn onzekerheid, dat is de eerste stap. Volgende keer gaan we zijn zelfvertrouwen een boost geven en ontdekt P wat hij nodig heeft om, los van de verwachtingen en eisen van de buitenwereld, een leersprong te maken. Gun je jouw kind ook om zijn of haar innerlijke kracht zelf te ontdekken? Benieuwd wat kindercoaching voor jouw kind kan betekenen? Neem dan contact op via het contactformulier voor een vrijblijvend intakegesprek.
Is mijn kind hooggevoelig? Gezellige of verstikkende drukte? De zomer komt eraan, mensen trekken naar buiten en genieten met elkaar van het mooie weer. De parken in Amsterdam stromen vol met mensen en hun kleedjes. Sommige mensen genieten van deze gezellige drukte, ze proppen zichzelf er met veel plezier tussen. Andere mensen krijgen nog net geen paniekaanval en verstoppen zich in hun huis. Het verschil tussen deze groepen mensen? De mate van prikkelgevoeligheid. Prikkels in de wereld De wereld bestaat uit een heleboel prikkels. Alle geluiden, geuren en kleuren om ons heen zijn prikkels. Een piepende fietsrem of getoeter van een auto komt bij de één binnen als een bom, terwijl een ander deze geluiden amper opmerkt. Hoe gevoeliger iemand is voor deze prikkels, hoe meer energie het kost om deze te verwerken. Een feestje of een bijeenkomst is daarom een veel grotere opgave voor hooggevoelige mensen. Een ander woord voor hooggevoelig is hoogsensitief. Het gaat hierbij niet alleen om prikkelverwerking, maar ook om emoties. Hoogsensitieve mensen ervaren hun emoties heftiger dan mensen die niet hooggevoelig zijn. Hoe herken je of jouw kind hoogsensitief is? 1). Voor hoogsensitieve kinderen kost het verwerken van prikkels veel energie. Is jouw kind snel vermoeid na bijvoorbeeld een schooldag? Reageert jouw kind aan het eind van de dag intenser (bijvoorbeeld erg boos of verdrietig) op situaties? Grote kans dat je kind veel last heeft gehad van de prikkels gedurende de dag en hierdoor is uitgeblust. Alles kost dan veel energie, waardoor kinderen geïrriteerd kunnen worden. 2). Een kriebelende trui of een naadje in de sokken kan voor hooggevoelige kinderen als zeer vervelend worden ervaren. Zegt je kind regelmatig dat een kledingstuk niet lekker zit, vanwege de stof of een kriebelend kaartje? Neem je kind hierin serieus, voor een hoogsensitief kind kan een jeukend kaartje de hele dag als zeer vervelend worden ervaren. 3). Hooggevoelige kinderen zijn niet alleen gevoelig voor hun eigen emoties, maar ook voor die van anderen. Ze nemen als een spons de gevoelens en emoties van anderen over. Ze voelen vrijwel direct aan dat iemand zich verdrietig of boos voelt. Het is dan ook zeer lastig of frustrerend als anderen dit ontkennen. Voelt je kind aan dat jij of iemand in het gezin zich naar voelt? Praat hier dan over. Heb je even geen zin of tijd om over je gevoel te praten? Zeg dan dat je kind het goed heeft aangevoeld, maar dat je er nu niet over wilt praten. 4). Hoogsensitieve kinderen kunnen intens en vanuit hun intuïtie reageren. Ze kunnen enorm enthousiast worden, maar ook zeer bedroefd. Een zielige film of een schattige puppy lokken heftigere emoties uit bij hooggevoelige kinderen dan voor kinderen die minder gevoelig zijn ingesteld. Hooggevoeligheid als kracht Hooggevoeligheid is soms lastig, maar het is ook een bijzondere kracht. Hoogsensitieve kinderen staan dicht bij hun gevoel. Door zichzelf beter te leren kennen, weten ze wat hun energie geeft en wat energie vreet. Hooggevoelige kinderen kunnen enorm veel energie ervaren, als zij leven vanuit hun passie en talent. Heb jij het vermoeden dat je kind hooggevoelig is? Gun jij je kind om deze hooggevoeligheid in te zetten als superpower, in plaats van te zien als een last? Ben je benieuwd wat kindercoaching voor jouw kind kan betekenen? Neem dan contact met mij op voor een gratis en vrijblijvend intakegesprek.
Heeft je kind last van buikpijn? “Ja mevrouw, een duidelijk voorbeeld van spanningshoofdpijn.” “Spanningshoofdpijn? Wat moet ik daar nou weer mee? Ik heb helemaal geen spanning!” Zo ging het gesprek tussen mijn huisarts en mijzelf een aantal weken geleden. Ik had last van een vervelende en aanhoudende hoofdpijn. Paracetamol deed zijn werk niet meer. Ik kon mij niet focussen, ik werd er moe van! Nou, van die huisarts werd ik niet echt wijzer… Maar het zette mij wel aan het denken. Wat was de bron van mijn spanning? Zou het kunnen komen omdat ik was verhuisd, zowel privé als met mijn werk? Meerdere veranderingen speelden een grote rol in mijn leven de afgelopen weken. Ik was gewoon door gedenderd, zonder stil te staan bij de eventuele effecten die deze veranderingen op mijn leven zouden hebben. Datzelfde weekend nam ik even tijd voor mezelf, onder andere om even te reflecteren op de afgelopen weken. De week erna stond ik regelmatig even stil bij de kleine veranderingen die mij ook hebben gevormd tot wie ik nu ben en tot het leven dat ik nu leid. Je raadt het misschien al, maar mijn hoofdpijn werd langzaamaan minder, tot deze geheel verdween! Heerlijk, ik kreeg meer energie en haalde ook weer meer voldoening uit mijn werk. Was het dan werkelijk waar zo simpel? Ja, het was echt zo simpel! Dit is een enkel voorbeeld van vele lichamelijke klachten die het gevolg kunnen zijn van zorgen, spanning, stress, onzekerheid, enzovoort. Je geest en lichaam werken dusdanig met elkaar samen, dat klachten elkaar kunnen versterken. Sommige mentale en lichamelijke klachten zijn ook niet zo gemakkelijk op te lossen als mijn bovenstaande voorbeeld. Heeft jouw kind bijvoorbeeld regelmatig last van buikpijn, vermoeidheid of hoofdpijn, maar heeft de huisarts hier geen lichamelijke verklaring voor? Misschien maakt je kind zich zorgen om een bepaalde gebeurtenis of ziet hij zij op tegen een toekomstige situatie. Buikpijn is bijvoorbeeld een veelvoorkomende klacht bij kinderen die veel stress of spanning ervaren. Een spreekbeurt, een toets of een partijtje kunnen buikpijnklachten veroorzaken. Ervaart je kind gedurende de dag veel spanning of heeft hij / zij moeite met het verwerken van prikkels (lees hier meer over prikkelverwerking)? Vermoeidheid kan hiervan een gevolg zijn. Gaat je kind iedere dag met buikpijn naar school of komt je kind iedere dag (over)vermoeid thuis? Laat je kind dan eerst onderzoeken door de huisarts. Helpt dit niet? Kindercoaching kan dan uitkomst bieden. Samen gaan we op ontdekkingsreis naar de oorzaak van de klacht. Je kind ontdekt zelf waar de spanning zit en wordt zich bewust van de relatie tussen de lichamelijke en mentale klacht. Als ouder kun jij je kind ook helpen om zich rustiger en meer ontspannen te voelen! 4 tips om je kind te helpen ontspannen. 1). “Ik heb buikpijn, ik kan morgen denk ik niet naar school…” Dat is gek! Je kind leek zich net nog kiplekker te voelen. Hmmm, wat zou er aan de hand kunnen zijn? Heeft je kind de volgende dag misschien een spreekbeurt of een toets? Gaat hij / zij voor het eerst naar bijles of naar een nieuwe sport? Ook leuke dingen kunnen spanning veroorzaken. Ontdek samen met je kind waar de spanning vandaan kan komen. Vraag niet aan je kind “Vind je het soms spannend?”, omdat je kind het misschien zelf nog niet door heeft dat de buikpijn komt door de spanning voor de eerste voetbaltraining. Geef erkenning voor het gevoel. “Ik kan me voorstellen dat het een beetje spannend is!” Je kind voelt zich op deze manier gezien en gehoord. 2). Bedenk samen oefeningen of activiteiten die voor ontspanning kunnen zorgen. Haal 10 keer diep adem, ga even onder een warme douche, even een rondje rennen, enzovoort. 3). Maak een lijstje met wat er allemaal mis kan gaan! Laat alle creativiteit los, maak het zo gek mogelijk! Kijk samen eens naar het lijstje. Hoe realistisch is het dat alles wat er op dit lijstje staat, ook daadwerkelijk gebeurt? Hoe kan je kind ervoor zorgen hij / zij zich beter opgewassen voelt tegen de realistische dingen op het lijstje? 4). Focus op de leuke dingen! De gebeurtenis is misschien spannend, maar wat zijn de leuke kanten? Bedenk samen welke positieve dingen er kunnen gebeuren. Ben je benieuwd wat kindercoaching voor jouw kind kan betekenen? Lees hier meer over kindercoaching, of neem direct contact op voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek.
Ik moet er even een nachtje over slapen Je bent aan het relaxen in het park, plotseling hoor je “PAS OP!”. Je kijkt om en ziet een bal op je af suizen. In een split second reik je naar de bal en kaats je hem de andere kant op. Poeh, dat scheelde weinig! Dacht je na over deze handeling? Nee, daar was geen tijd voor. Je handelde vanuit een reflex, vanuit je onderbewuste. Op je onderbewuste kan je altijd rekenen, hierin zit jouw kern en jouw drang om te overleven. Je onderbewuste wordt niet alleen aangewakkerd in onveilige situaties. Je kent misschien wel dat gevoel in je buik als je een bepaalde beslissing neemt, iets ‘knaagt’ en het voelt niet helemaal goed. Je kan je vinger er niet op leggen. Misschien wuif je het gevoel weg en maak je een keuze die tegenstrijdig is met dit knagende gevoel. Dit geknaag is je onderbewuste. Van jongs af aan hebben we geleerd om ons gevoel te parkeren en ons te gedragen zoals de omgeving dat van ons verwacht. Ook hebben we geleerd om rationeel na te denken en keuzes te maken op basis van feiten, niet op basis van gevoel. Ik vind dat zonde. Kijk eens naar onderstaand gesprek tussen een moeder en een dochter: Moeder: Straks komen oom Piet en tante Saar. Ze hebben onze vorige week echt uit de brand geholpen, dus als oom Piet wil dat je bij hem op schoot komt zitten dan wil ik dat je dat doet, goed? Dochter: Ik vind oom Piet altijd uit zijn mond stinken, ik wil niet bij hem op schoot. Moeder: Oom Piet vindt dat heel gezellig en we moeten even heel aardig voor ze zijn, ik wil dus dat je daarbij helpt. Dochter: Kan ik niet gewoon tegenover hem zitten en gezellig kletsen, dan ben ik toch ook aardig? Moeder: Het maakt me niet uit dat je hem vindt stinken, je gaat gewoon bij hem op schoot. Soms moet je iets doen wat je niet leuk vindt! Dochter: …. Moeder verwacht van dochter dat ze iets doet waar dochter zich niet prettig bij voelt. Dochter heeft dit aangegeven, maar dit wordt weggewuifd door moeder. Moeder heeft gelijk, soms moeten we iets doen waar we geen zin in hebben of wat we niet leuk vinden. Wat in bovenstaand gesprek alleen mist, is de erkenning voor het gevoel van de dochter. Zodra dochter deze erkenning krijgt, kan de moeder het gesprek hervatten. Dochter ervaart dan dat haar gevoel ertoe doet en kan openstaan voor suggesties om haar moeder te helpen in deze situatie. Ik moet er even een nachtje over slapen Je kent deze uitdrukking vast wel, misschien heb je hem wel een keer gebruikt. Bij een lastige beslissing of dilemma is het verstandig om er even een nachtje over te slapen. Veel mensen nemen de tijd om alle feiten, voor- en nadelen op een rijtje te zetten. Is dat verstandig? Het kennen van de feiten is handig, maar belangrijker is om alles op een gegeven moment los te laten en het gevoel te laten spreken. Hoe doe je dat? Door er daadwerkelijk een nachtje over te slapen. Laat de dag van tevoren alle feiten, voor- en nadelen los. Ga slapen en neem jezelf voor om, zodra je wakker wordt, een keus te maken. Geef jezelf geen tijd om na te denken, geef je onderbewuste de ruimte om zich te laten horen. Krachtige keuzes vanuit je intuïtie Door kinderen van jongs af aan te leren luisteren naar hun gevoel, kunnen zij op latere leeftijd gemakkelijker krachtige keuzes maken vanuit hun intuïtie. Natuurlijk is de ratio ook belangrijk, maar uiteindelijk kan alleen een mens zelf een keuze maken die betrekking heeft op hem of haar. Kinderen missen levenservaring, bepaalde kennis en vaardigheden, maar hun onderbewuste is al net zo sterk als die van een volwassenen. Door het gevoel van kinderen serieus te nemen, leren ze zichzelf serieus te nemen. 4 tips om je onderbewuste te laten spreken tijdens een belangrijke beslissing of dilemma: 1). Gooi een muntje op. Ja, echt waar! Munt is de ene beslissing, kop de andere. Kies een kant en gooi een muntje op. Haal diep adem en bekijk de uitslag. Denk niet na, luister naar je buik en je hart. Voel je het knagende gevoel of juist een sprongetje in je hart? Luister hiernaar! Neem het serieus en neem je gevoel onder de loep. Vervolgens kun je jouw ratio hierbij betrekken, maar wuif dit eerste onderbuikgevoel niet weg. 2). Praat met mensen. Betrek mensen bij jouw beslissing. Zijn ze juist voor- of tegenstander van een bepaalde beslissing? Met wie praat je makkelijker? Met wie ga je gemakkelijker mee in het gesprek? Van wie krijg je juist irritaties of frustraties? Neem het gevoel dat je bij het gespreksonderwerp krijgt serieus. 3). Begin met schrijven. Schrijf een brief aan jezelf, waarin je jouw keuze toelicht. Zet de timer op 2 minuten en begin te schrijven. Haal je pen niet van je papier. Je blijft met schrijven. Weet je niet wat je moet schrijven? Schrijf dat dan op. Zorg ervoor dat je alles wat in je opkomt opschrijft en lees de brief vervolgens aan jezelf voor. 4). Let op tekens. Dit klinkt misschien wat zweverig, maar let op tekens die het universum jou geven. Misschien heb je weleens gehoord van het begrip ‘synchroniciteit’ van Carl Jung. Hij beschrijft dat bepaalde gebeurtenissen ‘zin’ krijgen, omdat wij er een bepaalde betekenis aan geven. Voor mij heeft een overstekende eekhoorn geen betekenis, maar voor jou is dat misschien net het signaal dat je nodig had om een bepaalde beslissing te maken. Ik gun het alle kinderen om in zichzelf en dus in hun eigen gevoel te vertrouwen. Door kinderen te leren wat hun gevoel ze vertelt, leren zij krachtige keuzes te maken, maar ook uitdagingen aan te gaan. Kinderen leren dat angst bijvoorbeeld een gevoel is om zichzelf te beschermen tegen gevaar. Door hiernaar te luisteren en dit gevoel te erkennen, geven zij zichzelf ruimte om iets nieuws en spannends te proberen. Gun jij dit jouw kind ook? Neem contact met mij op voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek.
Het gedrag van je kind begrijpen Een voorbeeld uit de coachpraktijk Een paar weken geleden kwam er een meisje, ik noem haar nu even Saar, bij mij in de praktijk. In haar vriendinnen groepje zit een meisje waar ze het niet zo goed mee kan vinden. Het meisje in kwestie doet gemeen, sluit haar buiten en maakt haar onzeker. Saar heeft in de coachsessies geleerd hoe zij kan omgaan met dit meisje. Haar zelfvertrouwen heeft een boost gekregen en ze is weerbaarder geworden. Een vergelijkend voorbeeld Een paar dagen geleden kwam er een ander meisje in mijn praktijk, ik noem haar even Lisa. Ook Lisa had te maken met een gemeen meisje uit haar vriendinnen groep. Ik vond het eigenlijk wel gek. Waarom bleven deze meisjes vriendinnen met andere meisjes die gemeen tegen ze deden? Met Lisa ging ik in gesprek over haar gemene vriendin. Vroeger waren ze wel vriendinnen, zei ze. Wat is er dan veranderd? Er sloten nog twee meisjes aan bij de vriendinnen groep. Lisa kende deze meisjes al, wat was ze blij dat ze nu een vriendinnen groepje waren! Haar gemene vriendinnetje dacht hier anders over. Dat was namelijk het moment dat ze vervelend begon te doen naar Lisa. Zou het kunnen zijn dat Lisa’s vriendin zich eigenlijk heel naar en alleen voelt? Misschien mist ze Lisa, voelt ze zich in de steek gelaten en is gemeen doen haar manier om met haar nare gevoel om te gaan. Dit leek Lisa, een heel empatisch en zelfbewust meisje, een heel waarschijnlijk idee. Dat veranderde de zaak! In plaats van haar vriendinnetje naar de maan te lanceren (dat was haar idee aan het begin van de sessie) besloot Lisa om haar vriendinnetje te helpen. Ze schreef een brief, waarin ze haar vriendinnetje aanbood om haar te helpen met haar nare gevoel. Als dat geen echte vriendin is! Even terug naar het vriendinnetje van Saar. Voelde zij zich misschien ook bedreigd, alleen, onzeker of verdrietig? Gedrag en gevoel Gedrag en gevoel horen bij elkaar. Als iemand zich verdrietig voelt, is het meest voorkomende gedrag huilen, terugtrekken of steun zoeken bij iemand. Een boos gevoel wordt vaak geuit in schreeuwen, stampen of met de deuren slaan. Helaas is het niet altijd zo gemakkelijk om gedrag en gevoel aan elkaar te verbinden. Een verdrietig kind kan ook met de deuren gaan slaan en een boos kind kan zich terugtrekken. Een vriendin die zich onzeker voelt, kan gemeen gaan doen om de aandacht te trekken. Eerste belangrijke uitgangspunt Om het gevoel achter bepaald gedrag te achterhalen, kun je altijd uitgaan van een heel belangrijk uitgangspunt: Kinderen die zich vervelend gedragen, moeten zich heel naar voelen vanbinnen. Gelukkige, blije en zelfverzekerde kinderen gedragen zich ook blij en gelukkig. Als dit ten alle tijden je uitgangspunt is, zul je opmerken dat je met hele andere ogen naar gedrag van kinderen kijkt. Dit zal niet altijd makkelijk zijn. Op het eerste gezicht gedraagt een kind zich vervelend, waarop de neiging ontstaat om een kind hierop te attenderen of op af te rekenen. Tweede belangrijke uitgangspunt Dit is niet wat een kind nodig heeft. Een tweede belangrijk uitgangspunt is daarom: Wat heeft dit kind nodig om zich weer blij en gelukkig te voelen? Een kind dat zich zo rot voelt, zal zelf niet direct weten wat hij of zij nodig heeft om zich weer blij te voelen. Probeer je daarom te verplaatsen in dit kind. Wat is er gebeurd? Wat is de achtergrond van het verhaal? Wat zou jij nodig hebben in de situatie van dit desbetreffende kind? Kindercoaching Herken jij bovenstaand gedrag in je eigen kind of in een vriend(in) van jouw kind? Kindercoaching kan jouw kind helpen om zijn of haar eigen gedrag te ontdekken en te verklaren, maar ook om te leren omgaan met andere kinderen die zich naar of vervelend gedragen. Jouw kind ontdekt hoe hij of zij sterk bij zichzelf kan blijven en op deze manier andere kinderen uitnodigt om hetzelfde te doen. Benieuwd wat kindercoaching voor jouw kind kan betekenen? Bekijk dan de kindercoachpagina of neem contact met mij op via het contactformulier.
